THÁI VĂN SINH
Trong ba ngày từ 26 đến 28 tháng 6 năm 2020, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hội Kiều học Việt Nam - UBND tỉnh Hà Tĩnh – Đài Tiếng nói Việt Nam và Hội Nhà văn Việt Nam đã đồng tổ chức cuộc thi “Bạn đọc thuộc Kiều” đợt 3, khu vực phía Nam. Như vậy cho đến nay, sau 16 tháng phát động, cuộc thi “Bạn đọc thuộc Kiều” đã diễn ra trọn vẹn trên cả 3 miền Bắc – Trung – Nam. Cuộc thi đợt 1 diễn ra tại Hà Nội vào ngày 8 tháng 6 năm 2019, có 6 thí sinh đạt giải; Cuộc thi đợt 2 diễn ra tại Hà Tĩnh vào các ngày 24 và 25 tháng 8 năm 2019, có 9 thí sinh đạt giải. Và cuộc thi đợt 3 này có 11 thí sinh đạt giải. Nhằm động viên khuyến khích cuộc thi, Ông Hà Văn Thạch, Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ bảo tồn và phát huy giá trị di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều đã tài trợ cho thí sinh và Ban giám khảo cuộc thi 22.000.000 đồng.
“Bạn đọc thuộc Kiều” là cuộc thi chưa từng có trong lịch sử nhưng đã nhận được sự ủng hộ rất đông đảo của những người yêu Truyện Kiều trong cả nước. Cuộc thi được tổ chức không phải để kiểm tra một người thuộc Kiều như thế nào, mà là cuộc kiểm định có bao nhiêu người Việt Nam thuộc trọn vẹn Truyện Kiều. Đây là một cuộc thi vô cùng ý nghĩa, không chỉ nhằm tôn vinh tài năng của đại thi hào Nguyễn Du mà còn vinh danh những người yêu mến truyện Kiều, thuộc truyện Kiều.
Cuộc thi “Bạn đọc thuộc Kiều” đợt 3 thực sự có nhiều cái nhất so với hai đợt thi trước: Đông nhất về thí sinh dự thi (24 thí sinh đăng ký); Phong phú nhất về vùng miền tham gia (có 6 tỉnh thành: TP Hồ Chí Minh, Lâm Đồng, Bình Dương, Khánh Hòa, Đồng Nai, Cần Thơ); Có thí sinh dự thi cao tuổi nhất đạt giải (Cụ Nguyễn Xuân An, quê Trảng Bom, Đồng Nai, 94 tuổi). Đó là chưa kể một thí sinh được rất nhiều người biết đến: doanh nhân Phạm Văn Khoát, ông chủ “Vườn Kiều” nổi tiếng ở Đồng Nai.
Trong số 11 thí sinh đạt giải lần này thì có thể nói bác Nguyễn Văn Hiếu, 82 tuổi ở thôn 7, xã Lộc Tân, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng là người để lại nhiều ấn tượng nhất. Bác Hiếu là một nông dân, đã cao tuổi nhưng có một tình yêu với Truyện Kiều rất sâu sắc. Bác đọc Truyện Kiều từ lúc 13 tuổi và đến 18 tuổi thì gần như thuộc toàn bộ Truyện Kiều. Từ đó đến nay, Truyện Kiều trở thành niềm đam mê của bác Hiếu. Bác thuộc đến mức chỉ cần bạn hỏi câu Kiều số mấy là bác có thể đọc ngay được câu đó. Như vậy trong số 26 thí sinh đạt giải qua 3 đợt thi thì chỉ có 02 người làm được điều này là bác nông dân Nguyễn Văn Hiếu và GS.TSKH Nguyễn Đình Cống.
Dù không đạt được giải đặc biệt nhưng ông chủ “Vườn Kiều” Phạm Văn Khoát cũng đã để lại cho cuộc thi một dấu ấn khó quên. Đã ở tuổi 87, sức khỏe không được tốt nhưng cụ vẫn lặn lội từ Đồng Nai lên tham dự cuộc thi. Và đáng trân quý là ngay sau khi cuộc thi kết thúc, cụ đã mời tất cả các thí sinh, đại biểu và Ban giám khảo về tham quan “Vườn Kiều” ở Biên Hòa và Đường Kim Vân Kiều ở Trảng Bom rồi chiêu đãi một bữa ngay trong khuôn viên “Vườn Kiều”. “Vườn Kiều” của cụ Khoát có Lầu Ngưng Bích, có tượng các nhân vật và các cây cảnh trong Truyện Kiều. Đặc biệt có bức tường dài 30m trang trí phù điêu minh họa 20 chương của Truyện Kiều, từ cảnh Kiều gặp Kim Trọng lần đầu tiên đến sau này, nàng được báo ân báo oán và trở về với tình xưa. Không chỉ dừng lại ở đây, cụ Khoát đang cho triển khai xây dựng “Đường Kim Vân Kiều” tại khu du lịch sinh thái của mình ở huyện Trảng Bom. Con đường này dài 4,5 km, hai bên đường cứ cách khoảng 10m lại dựng các tấm đá Granit khắc các câu Kiều. Với cụ Khoát, Truyện Kiều quả là niềm đam mê vô hạn.
Cuộc thi “Bạn đọc thuộc Kiều” đợt 3 còn cuốn hút khán giả bởi một người khách đặc biệt: Tiến sỹ Jaipal Tuttle người Mỹ, dạy Đại học ở Calyphonia, hội viên Hội Kiều học thành phố Hồ Chí Minh. Không thuộc nhiều nhưng anh có thể vận được một số câu Kiều để giao lưu cùng mọi người. Đặc biệt là anh hát được các làn điệu dân ca Nam bộ rất hay. Cũng không kém phần hấp dẫn, dù không đạt giải, nhưng thí sinh Lê Thị Thuỳ Trang, một giáo viên ở Bình Dương đã biểu diễn tài năng của mình khi vừa luận bàn vừa viết thư pháp Chân – Thiện – Nhẫn trong cuộc đời Kiều.
Cuộc thi “Bạn đọc thuộc Kiều” đợt 3 đã khép lại với những cảm xúc khó quên. Nó là tiền đề cho Cuộc thi “Bạn đọc thuộc Kiều” đợt 4 tại Hà Nội vào tháng 8 và Lễ Tổng kết, trao giải cuộc thi vào tháng 9 vào dịp Kỷ niệm 200 năm mất Đại thi hào Nguyễn Du tại Hà Tĩnh./.
T.V.S
